کودکانی که خجالتی هستند

کودکان در مقاطع زمانی مختلف دچار خجالت می شوند اما ما به کودکی خجالتی بودن را نسبت می دهیم که همیشه دوست دارد با افراد محدودی که اصولا پدر، مادر و خواهر و برادرانش هستند در ارتباط باشد. کودکانی که خجالتی هستند همیشه دوست دارند در آغوش یا کنار والدین خود باشند.

کودکانی که خجالتی هستند

کودک خجالتی کودک مضطربی است که باور دارد من بد هستم همه بد هستند و این افراد بد اگر از بدی من آگاه شوند به من آسیب می زنند.  خجالت به معنی عدم حرمت نفس همراه با اضطراب می باشد. همیشه احساس کودک را تایید کنید . وقتی ترسید، نگید این که ترس نداره یا نترس، باید گفت می دونم می ترسی.  در صورت نفی و رد احساس کودک، او به این نتیجه می رسد که من هیچی نمی فهمم. هر چه احساس می کنم اشتباه است و شروع به نفی احساس خود و شخصیت خود می کند.

پیام های منفی والدین که زمینه ساز خجالتی بودن میشود.

بچه ! تو چقدر شری. بچه خوب این کارو نمی کنه. تو چقدر دست و پا چلفتی. مگه میشه آدم اینقدر ساده لوح باشه. مثل بچه های لوس رفتار نکن. مثل بچه ها رفتار نکن. آدم قوی که گریه نمی کنه. اگه این یا اون کارو کنی دوست ندارم. تو یه دختر/پسر بچه بدی هستی که این کارو کردی یا اینو گفتی. همیشه باعث خجالتم هستی با رفتارات . مودب بشین، ساکت باش. بی اجازه چیزی نخور، سر یخچال نرو. من بچه ی فلانی رو از تو بیشتر دوست دارم. از فلان بچه یاد بگیر. همیشه همینطوری. همیشه باید بهت بگن چکار بکن چکار نکن.

با تحقیر و سرکوب کردن کودکتون اعتماد به نفسش رو ازش میگیرید و باعث میشید در جمع همیشه خجالتی باشه و در سنین بزرگی هم نتونه از حق و حقوقش دفاع کنه برای نصحیت کودکتون از جملات دوستانه و محبت آمیز استفاده کنید.

تمجید طعنه آمیز

اوه ؛چه عجب. به به بالاخره .نمردیم و دیدیم. به به بالاخره سلام کردی. چه عجب ،شما به موقع رفتی دستشویی. یه دفعه دیدیم شما، غذا میخوری . چی شده اتاقت رو مرتب کردی ؟ نمردیم و دیدیم ؛نمازت رو زود خواندی.

این نوع تشویق که به آن تمجید طعنه آمیز می گوییم ممنوع است. زیرا درآن تحقیر و سرزنش نهفته است .به رفتارهای منفی گذشته اشاره می کند و رفتارهای اشتباهش را به رخش میکشد. این نوع صحبت کردن والدین نه تنها کودک را به ادامه رفتارش تشویق نمی کند ؛بلکه او را خجالت زده کرده و سعی در تکرار رفتار اشتباه قبلش می کند. وبرای جلوگیری از سرزنش والدین ،رفتار مثبتش را از والدین مخفی می کند.

چگونه تشویق کنیم؟

برای تشویق کلامی ،رفتار صحیحش را  توصیف کنید تا آن را تکرار کند. مثلا بگویید: آفرین به پسر گلم که بزرگ شده و غذاش رو خودش میخوره. خیلی خوشحال شدم که اومدی به خاله یا عمو ،سلام کردی.

جمله هایی که والدین هرگز نباید به فرزندان‌شان بگویند.

• خودت را جمع کن، مرد باش.

صرف نظر از نیت خوب شما، اینکه به کودکان گفته شود احساسات‌ شان را برای خودشان نگه‌ دارند، برای رشد آنها خطرناک است. چرا که به کودکان شما می‌آموزد که احساسات آنها نباید به زبان آورده شود و این باعث بروز مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی در آینده می‌شود.

• این رفتار یک خانم نیست، دخترها از این کارها نمی‌کنند.

درست مانند مثال قبل که انتظارات جنسیتی برای بچه‌ها ایجاد می‌کند، این جمله نیز باعث خجالت دختربچه‌ هایی می‌شود که نمی‌توانند رفتار زنانه داشته باشند.  نه تنها باعث احساس ناامنی و ناتوانی کودکان در درک صحیح خودشان می‌شود، بلکه بی‌ عدالتی را که در جامعه وجود دارد و به مردان امتیازات ویژه‌ای می‌دهد نیز، تقویت می‌کند.

درمان خجالت

کمرویی و خجالت کودکان یکی از نگرانی های والدین است که از آن شکایت می کنند و به دنبال راهی برای درمان آن می گردند. کمرویی ممکن است یک رفتار طبیعی در کودک باشد، اما اگر این رفتار اعتماد به نفس کودک را کم کرده و نمی گذارد با دیگران تعاملی داشته باشد باید به فکر درمان بود. قصه درمانی برای کودکانی که خجالتی هستند یکی از بهترین راه های رفع خجالت است. در روش هایی مثل قصه درمانی یا بازی درمانی، کودک در برابر درمان مقاومت نکرده و درمان بخشی از لذت و بازی او خواهد بود.