کار همراه با استعداد

در هر سرى شورى است. خوشبخت كسى است كه ذوقش را دريابد. کار همراه با استعداد به موفقیت ختم می شود. يكى از رموز كاميابى اين است كه جوان رشته اى را تعقيب كند كه مطابق ذوق و سليقه و توانائى روحى و فكرى او باشد.

کار همراه با استعداد

دستگاه آفرينش همه را يكنواخت نيافريده و در همه افراد بشر توانائى همه كار به وديعت ننهاده است. بلكه براى گردش چرخهاى اجتماع ، افراد را با ذوق و استعدادهاى مخصوصى آفريده است. تا هر يک رشته اى را دنبال كند كه ذوق آن را دارد. كارى را انجام دهد كه از عشق باطن و نيروى فطرى او سر چشمه مى گيرد. پاره اى از شكستها و ناكاميهاى جوانان معلول انحراف از اين اصل مسلم است كه گاهى بر اثر تبليغات غلط و تربيتهاى نادرست دنبال كارى مى روند كه ذوق و استعداد آن را ندارند. و از كارى كه شايستگى و برازندگى آن را دارند سرباز مى زنند.

آنها اين اصل مسلم را فراموش كرده اند كه در هر سرى شورى است. خوشبخت كسى است كه ذوقش را دريابد. سخت ترين ضربه بر پيشرفت و كاميابى يک فرد دانشجو اين است كه بدون اين كه استعداد خود را بسنجد. بدون مطالعه دقيق، رشته اى را تعقيب كند كه ذوق آن را ندارد. جوانى كه ذوق ادبى دارد از گفتار و قلم او ادب و شعر مى بارد. فكر رياضى او بسيار ناچيز است و كاميابى او به طور مسلم در غير رشته ادبى رضايت بخش نخواهد بود.

آسیبهای ناشی از کار بدون استعداد

از اديسون پرسيدند چرا اغلب جوانان موفق نمى شوند؟ گفت: براى اينكه راه خود را نمى شناسد و در جاده ديگرى گام برميدارند. يک چنين افراد دو نوع ضرر بر جامعه مى زنند:

• كارى كه شايستگى آن را دارند و اگر آن را تعقيب كنند كامياب مى شوند، انجام نمى دهند.
•  كارى را كه عهددار آن شده اند بخوبى انجام نداده و از عهده آن بر نمى آيند.

عقربه استعداد هر فردى از هنگام تولد به سوى كارى كه براى آن آفريده شده متوجه است . سعادتمند كسى است كه مربيان او سمت تمايل اين عقربه را بدست بياورند. امروز در كشورهاى توسعه يافته با آزمايشهاى مخصوص استعداد افراد را به دست مى آورند و آنها را وادار مى نمايند كه در رشته اى كه استعداد آن را دارند وارد شوند.

افراد موفق و علایق آنها

• گاليله در بچگى علاقه به ساختن ماشين آلات بچگانه داشت . پدر او بر خلاف ميل فرزند، او را وادار كرد كه طب بخواند. او در اين راه ترقى نكرد. سپس به آموختن رياضيات و فيزيک پرداخت در نتيجه نبوغ خود را در نجوم و چيزهائى كه عقربه استعداد او نشان مى داد، ابزار نمود. گاليله نخستين كسى بود كه اثبات كرد زمين به دور خورشيد مى گردد و نخستين كسى بود كه پاندول ساعت را ساخت .
• تولستوى هنوز بچه بود كه علاقه زياد به مطالعه كتاب پيدا كرد . كتابهاى فلسفى را زياد مى خواند و در اين دوران سعى مى كرد مسائل مهم زندگى را مطرح سازد. تا پايان عمر اين مسائل در قلمرو و فكر او بود.
• جرج مورلند نقاش حيوانات از شش سالگى هنر نقاشى خود را ابزار مى كرد. او با اين كه در سن ۴۱ سالگى بدرود زندگى گفت. آثار گرانبهایى در نقاشى از خود به يادگار گذارد.
• زراه كولبرن از طفوليت استعداد رياضى اش نمودار بود. گاهى از او مى پرسيدند: در يک سال يا بيشتر چند ثانيه وجود دارد؟ پس از تامل مختصرى پاسخ صحيح آن را مى داد.
• جيمز وات ، مخترع چندين آلت مكانيكى و كاشف نيروى بخار. از آغاز كودكى به آزمايش علاقه زيادى داشت. از اين طريق كاميابى هائى در علوم طبيعى بدست آورد.
• داروين در دوران كودكى كلكسيون جانوران داشت . و اين كشش طبيعى او را به مطالعه درباره ثبات و يا تحول انواع واداشت و نظريه اشتفاق و تحول انواع را پس از يک سفر طولانى به وسيله كتاب بنياد انواع انتشار داد.

اثرات استعداد در یادگیری

از پيشوايان مذهبى ما دستور اكيد رسيده است كه خود را بشناسيم و بسان غواصان در درياى وجود خود فرو رويم. و با نورافكنهاى قوى خود، به شناسائى درون خود بپردازيم تا راز درونمان بر ما روشن گردد. تمايلات باطنى ما بسان مغناطيسى است كه شبيه و هم سنخ خود را مى كشد. و در مخزنى به نام حافظه انبار مى نمايد. و در مواقع لزوم از آنها بهره بردارى مى كند. اگر کار همراه با استعداد باطنى ما باشد. به آسانى وارد مخزن شده تا مدتى ثبات و قرار خود را حفظ مى كند.

ولى اگر كارى را تعقيب نمائيم كه شايستگى طبيعى آن را نداريم. در اندک زمانى از مغز و مراكز حفظ ما فرار مى كند و در نتيجه موفقيت ما خيلى كم مى شود. يک چنين فرد منحرف از تمايلات استعداد خود بسان كسى است كه بر خلاف جريان آب شنا كند. يا دستخوش امواج كوه پيكر آب مى گردد و يا با كاميابى ناچيزى روبرو مى شود. وقتى انسان خود و شايستگى خود را شناخت و كار مطابق استعداد خود را پذيرفت. چون عشق و كشش باطنى آن را دارد در هدف خود كامياب مى گردد.

به کار گیری افراد ماهر و زبردست

يک سلسله استعدادهائى هست كه در شرایط مخصوصى بروز و نمو مى كند. روان شناس زبر دستى لازم دارد كه اين نوع استعدادها را تشخيص دهد.
چه بسا نوآموزانى در آغاز تحصيل كودن و نفهم به نظر مى رسند. ولى بعدا در سنين مخصوصى نابغه مى شوند. پيداست به حكم قوانين طبيعى شكفتن اين گونه شايستگى شرایط ديگرى لازم داشته است . مى گويند اينشتين دانشمند بزرگ و رياضى دان در كلاسهاى ابتدایى رفوزه مى شد، ولى او در محيطهاى مخصوصى قدرت دورنى خود را ابزار نمود.