روشهای مدیریت مؤثر با خانواده همسر
پس از ازدواج در زندگی هر یک از زوجین و خانوادههای آنها، تغییرات عمدهای اتفاق میافتد که هر کدام متعهدند این تغییرات را بپذیرند و ضمن سازگاری با آنها، روشهای مدیریت مؤثر با خانواده همسر را بیاموزند.
روشهای مدیریت مؤثر با خانواده همسر
۱. بایستگی ارتباط با خویشاوندان زوجین
هر یک از زن و شوهر، بستگان و اقوامی دارند که هیچ کدام تا آنجایی که از نظر شرع مقدس مانعی نباشد، حق چشمپوشی از آنها را ندارند و نمیتوانند دیگری را نیز از انجام این فریضه مهم باز دارند؛ زیرا دیدار با خانواده و صلهرحم، عبادت است و رفت و آمد با آنها، کاری پسندیده میباشد.
زن نباید نسبت به اقوام شوهرش حساسیت نشان بدهد و از پذیرفتن آنان در خانه شوهر، خودداری کند. همچنین باید از اوقات تلخی زمان حضور آنان در خانه شوهر یا منع شوهر از رفت و آمد با آنان و کمک به حل مشکلاتشان، امتناع نماید. زن و فرزندی که مانع اجرای عمل خیر، نیکی، عبادت و رفت و آمد با اقوام و کمک به آنها باشند، به فرموده قرآن، دشمن انسانند. زن مؤمنی که به قیامت ایمان دارد و احساس مسئولیت میکند و با همسر خویش در انجام کار خیر توافق صد در صد دارد، اگر ببیند همسرش در این زمینه سستی میکند، او را تشویق و ترغیب مینماید.
۲. احترام
امام رضا(ع) درباره مناسبات اخلاقی و روابط میان اعضای خانواده، با بیان یک اصل کلی، فرموده است: «وَ أَجْمِلْ مُعَاشَرَتَكَ مَعَ الصَّغِيرِ وَ الْكَبِير: برخورد خود را با افراد کوچک و بزرگ، زیبا و نیکو گردان».حفظ و رعایت احترام خانواده اصلی از سوی فرزندان، به طور غیر مستقیم باعث حفظ احترام آنها از سوی همسر میشود. کسی که در روابط کلامی و غیر کلامی با والدینش از هرگونه بیاحترامی پرهیز میکند، همسرش نیز در رویارویی با والدین او هرگز به خود اجازه بیحرمتی نمیدهد. بنابراین یکی از راههایی که زوجین میتوانند به کمک آن موجب حفظ حرمت والدینشان از سوی همسر خود شوند، حفظ احترام آنها در درجه اول از سوی خودشان است.
بر اساس آموزههای اسلام والدین همسر فرد، پدر و مادر او به شمار میآیند و رعایت احترام و حقوق آنها همانند پدر و مادر خود لازم است: «الآباءُ ثَلاثَةٌ: أبٌ وَلَّدَکَ، و أبٌ زَوَّجَکَ، و أبٌ عَلَّمَکَ: انسان سه پدر دارد: پدری که باعث به وجود آمدن او شده، پدری که دخترش را به عقد او در آورده و پدری که به او علم میآموزد». متأسفانه برخی بدون توجه به سفارش خداوند در مورد رسیدگی به والدین، از رسیدگی همسر خود به والدینش جلوگیری میکنند؛ در حالی که این مسأله مورد تأکید آموزههای اسلامی و از وظایف فرزندان در برابر والدین به شمار میآید. بنابرین جلوگیری از رسیدگی همسر به والدین، در واقع جلوگیری از اجرای حکم خداست و بیشک با توجه به آنچه در روایات درباره احترام به والدین آمده، مانع شدن در برابر این کار آثار سوئی در زندگی خواهد داشت.
۳. محبت
اظهار محبت، یک هنر است. امام صادق(ع) فرموده است: «کسی که برادر مسلمانش به او نیاز داشته باشد و او بر رفع حاجتش نیز قادر باشد، اما در عین حال اقدامی در این امر نکند؛ خداوند بوی بهشت را بر چنین شخصی حرام میکند».اگر چه از نظر فقهی، زوجین نسبت به خانوادههای یکدیگر وظیفه خاصی به عهده ندارند، اما از منظر اخلاقی در دین اسلام، همه انسانها موظفند نسبت به یکدیگر خیرخواه باشند و اساس و معیار روابطشان بر اصل محبت، تعاون و همکاری باشد. اگر هر یک از زوجین در مقابل ناملایمات خانواده همسر، با ملایمت، خوشرویی و خوشاخلاقی رفتار کنند، به تدریج تأثیر آن را خواهند دید؛ زیرا با محبت میتوان دلهای سخت بسیاری را نرم، و به قول شاعر خارها را به گل تبدیل کرد.
۴. جلوگیری از دخالت اطرافیان در زندگی مشترک
گاهی خویشاوندان به قصد آموزش زندگی، در زندگی همسران جوان دخالت میکنند و حتی به جای آنها تصمیمگیری مینمایند. اگر چه قصدشان خیرخواهی است، اما اگر این خیرخواهی با تدبیر کافی نباشد، تبدیل به زیان خواهد شد و اختلافات بسیاری را به وجود خواهد آورد. اگر زوجین و خانوادهها نتوانند مرزسازی مناسبی در روابط خود ایجاد کنند، مسلماً با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد.
مرزهای سالم در روابط زوجین و خانواده، ویژگیها و کارکردهای بسیاری دارد که از جمله میتوان به حفظ استقلال زوجین، حفظ کمیت و کیفیت مناسب ارتباط با خانواده همسر، رعایت حریم خصوصی زوجین، احترام به نیازها و خواستههای زوجین توسط خانواده همسر، رعایت حرمتها و کاهش بدرفتاری زوجین و خانواده همسر نسبت به یکدیگر، برخودداری از حمایت خانواده همسر و سعی زوجین در رفع مشکلات خانواده همسر اشاره کرد.
از آنجایی که زوجهای جوان هنوز از رموز زندگی و آسیبهای آن، آگاهی کافی ندارند و در اطراف آنها نیز کسانی هستند که در رویارویی با اتفاقات مختلف در زندگی، تجارب متفاوتی کسب کردهاند، برخورد حذفی با این موضوع عاقلانه نیست؛ زیرا میتوان به جای آزمون و خطا در کارها و تحمل هزینههای سنگین، با مشورت با خانوادهها کارها را به سرانجام رساند. امام علی(ع) در اهمیت تجربهآموزی فرموده است: «الْعَاقِلُ مَنْ وَعَظَتْهُ التَّجَارِبُ:عاقل و خردمند، کسی است که تجربهها او را پند و اندرز دهد و در او اثرگذار باشد».
۵. انتظارات منطقی
در زندگی اجتماعی، هر فرد باید سطح توقع خود را از دیگران پایین بیاورد و بپذیرد هر انسانی، دارای میزانی از درک و شعور است و نمیتوان از هر کس، انتظار رفتارهای درست و حساب شده داشت. در زندگی مشترک نیز ممکن است هر یک از زوجین و افراد خانواده همسر، انتظارات و توقعات خاصی از یکدیگر داشته باشند که اگر از سوی مقابل مورد بیتوجهی قرار گیرد، موجب بروز مشکلات بسیاری شود. برآورده نشدن انتظارات معقول هر یک از زوجین توسط خانواده همسر، میتواند سبب قطع رابطه فرد یا مشاجره با خانواده همسر، و یا بروز خشم و خالی کردن عصبانیت بر سر همسر شود.
بنا بر آموزههای دینی، یکی از راههای کم کردن توقع در زندگی حاکم شدن اصل «هر آنچه برای خود میپسندی، برای دیگران نیز بپسند» در روابط خود و بهویژه در روابط با خانواده همسر است. برای مثال عروس باید نسبت به مادر شوهرش، همان رفتاری را داشته باشد که دوست دارد در آینده عروسش با او داشته باشد. مادر شوهر نیز باید همانگونه با عروسش رفتار کند که در دورانی که عروس خانواده بود، دوست داشت مادر شوهرش با او همانطور رفتار کند.در نظر داشتن اینکه والدین همسر مثل والدین خود فرد است، بسیاری از مشکلات را در ارتباط با خانواده طرف مقابل بر طرف میکند. زن و شوهر باید خویشاوندان همسرشان را همانگونه که هستند، بپذیرند؛ یعنی باید با رعایت نکات اخلاقی و دینی، به آنها احترام بگذارد و از خطاها و آزارهای آنها چشمپوشی کند.
۶. تعدیل وابستگیها
زن و شوهر پس از ازدواج، با دو نوع وابستگی روبهرو هستند: وابستگی به والدین و اعضای خانواده اصلی و وابستگی به همسر. معمولاً فرد در رویارویی با این دو وابستگی، دچار تعارض میشود. در واقع هر گاه یکی از زوجین نسبت به خانوادهاش، وابستگی مالی یا عاطفی و یا فکری بیشتری داشته باشد، در برخورد با خانواده همسر دچار مشکلاتی میشود. این موضوع، یکی از مشکلات شایع زندگی زوجین است که تأثیرش را به صورت دخالتها در زندگی آنان نشان میدهد.
برای از بین بردن چنین مشکلی باید به خود و همسر کمک کرد تا از وابستگی شدید به پدر و مادر، بدون اینکه ذرهای در احساس دوست داشتن پدر و مادر خللی وارد شود، رها شود. لازم است زن و مرد روابط مناسب با والدین را ادامه داده و در تعارضات، در کنار رعایت حقوق همسر، حقوق والدین را نیز رعایت نمایند؛ زیرا قرآن فرزندان را به سپاسگذاری از والدین و رعایت حقوق آنها سفارش نموده است.
۷. رازداری
گاهی در زندگی مشترک، مسائل و مشکلاتی میان زوجین پیش میآید یا زوجین نسبت به یکدیگر در جریان زندگی مشترک به چیزهایی دست مییابند که بازگو کردن آنها برای خانواده اصلی، پیامدهای ناگواری در پیش دارد. برای مثال اگر طرفین عیوبی در یکدیگر مشاهده میکنند، به جای بازگو کردن برای خانواده، باید پوشاننده عیوب یکدیگر باشند. چه بسا خانوادهها به سبب علاقه افراطی به فرزند خود یا برخوردهای مغرضانه، زمینه تشدید مسائل را فراهم کنند. این در حالی است که در سیره بزرگان شکایت نکردن از وضعیت نابهسامان و پنهان داشتن کاستیهای زندگی مشترک و در مقابل برخورد سنجیده والدین، به وفور قابل مشاهده است. بنابراین زن و شوهر باید اسرار یکدیگر را حفظ کنند و به بیرون از فضای خانه منتقل نکنند. امام علی (ع)فرموده است: «صَدْرُ الْعَاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّه : سینه عاقل، گنجینه اسرار اوست».
پیام بگذارید
(0 دیدگاه)