بدون تردید انسان دارای یک سلسله نیازهای مادی و غیرمادی است و رشد و کمال او نیز در گرو ارضای صحیح و به موقع این نیازهاست. یکی از مهمترین نیازهای انسان، نیازهای عاطفی است. عواطف انسان از بدو تولد تا پایان عمر باید ارضا شود و الا دچار مشکل می شود. نیاز به محبت ورزیدن به دیگران و مورد محبت دیگران واقع شدن دقیقا یک نیاز عاطفی است. این نیاز در طی مراحل مختلف رشد و در مراحل گوناگون زندگی شکل های مختلفی پیدا می کند و در هر دوره ای به گونه ای متناسب با آن زمان باید ارضا شود.
نیاز به محبت ورزیدن
در دوره نوجوانی از طریق دوستان و گروه همسالان و در دوره جوانی از طریق دوستان، خویشاوندان و همسر به این نیاز پاسخ داده می شود. روان شناسان علت وابستگی انسانها را به یکدیگر همین نیازهای عاطفی می دانند.
۱- کمبود عاطفی:
یکی از دلایل گرایش نوجوان به دوستان، کمبود توجه و احساسات مثبت از سوی خانواده یا اطرافیان است. ویژگی عاطفی انسان به گونه ای است که اگر محبت و توجه کافی را از والدین خود دریافت نکند، تلاش خواهد کرد تا این توجه و محبت را از طریق دوستان جبران کند.
۲- شخصیت زدگی:
تحقیرها، سرزنش ها و انتقادهای شدید و مداوم، هسته ی اصلی شخصیت آنان را مورد تهدید قرار می دهد. این نوجوانان به تدریج فاصله ی خود را با والدین بیشتر می کنند و حتی سعی دارند که والدین را به عنوان الگو قرار ندهند و شخصیتی برخلاف شخصیت والدین برای خود پیدا کنند و به دنبال الگوهایی در خارج از خانواده باشند. در چنین حالتی، هر ویژگی خوب شخصیتی، می تواند آنان را جذب کند و اگر فردی دارای یک ویژگی ممتاز باشد، آنان را به سمت خود جلب می کند و در نتیجه دوستی بین آنها برقرار می شود.
۳- نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن
۴- دوستی ها گاهی برای مبارزه با کشش های جنسی مربوط به جنس مخالف است.
۵- محیط های شبانه روزی
وجود محیط های شبانه روزی از قبیل اردوها، دانشسراها، مراکز تربیت معلم و مدارس شبانه روزی، خوابگاه های دانشجویی و سربازخانه ها زمینه مساعدی برای تشکیل دوستی های افراطی است.
- دوستی ها، آتشین و گاهی مشکل آفرین است.
- دوستی ها، سطحی و کم عمق است.
- چنان در دوستی افراط می کنند که خود را برای یکدیگر فدا میکنند.
- گاهی دوستی ممکن است منجر به جدایی از خانواده شود.
- چون همدیگر را محرم هم می دانند، ساعت ها با هم صحبت می کنند، اسرار خود را به همدیگر می گویند. گاهی بعد از بهم خوردن دوستی ها این اسرار، موجب ویژگی های دوستی در نوجوانی دردسر برای نوجوانان می شود و باعث افشاگری آنها علیه یکدیگر می شود.
- اصلا تصور نمی کنند که این دوستی ها ممکن است روزی کم رنگ شده یا قطع شود. البتّه در اواخر دوره ی نوجوانی جنبه افراطی این دوستی ها، تا حدّی کم می شود.
بنابراین والدین
- رابطه ی صمیمی با نوجوانان داشته باشند.
- نوجوانان را تحقیر نکنند به خصوص در حضور دیگران آنان را کوچک نشمارید.
- بر دوستی های نوجوانان نظارت و مراقبت غیر مستقیم داشته باشند و آنان را بیش از حد در محدودیت قرار ندهند.
- نوجوانان را توجیه کنید تا در دوستی ها اعتدال را رعایت کنند و در دوستی ها زیاده روی نکنند.
- نوجوانان بدانند زیاده روی در برقراری ارتباط با دوستان زیان آور است.
- تقویت ایمان نوجوانان برای زندگی و آینده ی آنان خیلی مهم و اساسی است.
- نوجوانان را تشویق کنند تا به فعالیت های ورزشی، هنری پرداخته و در کلاس های یادگیری قرآن شرکت کنند و قرآن را بیاموزند؛ زیرا هم پرورش و تقویت جسم و هم روان جوانان برای سلامت آنان مهم است.
مهم ترین قدم در تعلیم و تربیت، آشنا کردن پدر و مادرها با اصول و روش های برقراری رابطه انسانی با فرزندان است.
لا تعليق