اختلال شخصیت نارسیستیک (NPD) یکی از اختلالات شخصیت است که با الگوی پایدار خودبزرگ بینی، نیاز به تحسین، و فقدان همدلی مشخص می شود.
اختلال شخصیت نارسیستیک
افراد مبتلا به اختلال شخصیت نارسیستیک معمولاً خود را برتر از دیگران می دانند و انتظار دارند دیگران آنها را تحسین کنند. در ادامه به طور کامل به تعریف اختلال شخصیت نارسیستی، علل ایجاد آن، و روشهای درمان پرداخته می شود.
اختلال شخصیت نارسیس
اختلال شخصیت نارسیستیک با الگوی پایدار خودبزرگ بینی، نیاز به تحسین، و فقدان همدلی مشخص می شود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً:
- خود را برتر از دیگران میدانند و انتظار دارند دیگران آنها را تحسین کنند.
- نیاز به توجه و تحسین مداوم دارند.
- فاقد همدلی هستند و نمی توانند احساسات و نیازهای دیگران را درک کنند.
- ممکن است از دیگران برای رسیدن به اهداف خود سوءاستفاده کنند.
- نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند و ممکن است به سرعت عصبانی یا تحقیر شوند.
علل ایجاد اختلال نارسیس
اختلال شخصیت نارسیستیک به دلیل ترکیبی از عوامل زیستی، روانی، و محیطی ایجاد می شود. برخی از مهمترین علل عبارتند از:
الف) عوامل زیستی:
- ژنتیک: سابقه خانوادگی اختلالات شخصیت یا روانپریشی میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
- اختلالات مغزی: تفاوت در ساختار و عملکرد مغز، به ویژه در نواحی مرتبط با تنظیم هیجانات و خودپنداره.
ب) عوامل روانی:
- تجربیات کودکی: تجربه بی توجهی، سوءاستفاده، یا تحسین بیش از حد در کودکی.
- سبک دلبستگی ناایمن: دلبستگی ناایمن در کودکی می تواند باعث ایجاد الگوهای خودبزرگ بینی و نیاز به تحسین در بزرگسالی شود.
ج) عوامل محیطی:
- فرهنگ فردگرایی: زندگی در فرهنگی که بر فردگرایی و موفقیت فردی تأکید دارد.
- فشارهای اجتماعی: تجربه فشارهای اجتماعی برای موفقیت و برتری.
درمان اختلال شخصیت نارس
درمان اختلال شخصیت نارسیستی چالش برانگیز است، زیرا افراد مبتلا معمولاً انگیزه کمی برای تغییر دارند. با این حال، برخی روشهای درمانی می توانند مفید باشند:
الف) رواندرمانی:
۱. درمان شناختی-رفتاری (CBT):
- شناسایی و تغییر الگوهای فکری: کمک به فرد برای شناسایی و تغییر افکار و باورهای ناکارآمد درباره خود و دیگران.
- آموزش مهارتهای اجتماعی: بهبود تواناییهای اجتماعی و ارتباطی فرد.
۲. درمان روانپویشی:
- بررسی ریشه های ناخودآگاه: بررسی تجربیات کودکی و الگوهای دلبستگی که ممکن است بر رفتارهای فعلی فرد تأثیر گذاشته باشند.
- افزایش خودآگاهی: کمک به فرد برای درک بهتر احساسات و نیازهای خود.
۳. درمان گروهی:
- شرکت در گروه های درمانی: شرکت در گروههای درمانی برای بهبود مهارتهای اجتماعی و ارتباطی.
ب) دارودرمانی:
- داروهای ضدافسردگی: در صورت وجود علائم افسردگی یا اضطراب.
- داروهای ضدروانپریشی: در موارد شدید و همراه با علائم روانپریشی.
ج) حمایت اجتماعی:
- ایجاد شبکه های حمایتی: تشویق فرد به برقراری ارتباط با خانواده، دوستان، و گروه های حمایتی.
- مشارکت در فعالیتهای اجتماعی: تشویق فرد به شرکت در فعالیتهای اجتماعی و گروهی.
د) آموزش مهارتهای زندگی:
- مدیریت استرس: آموزش مهارتهای مقابله با استرس و فشارهای زندگی.
- حل مسئله: بهبود توانایی حل مسائل و تصمیم گیری.
نکات مهم در درمان اختلال شخصیت نارس
- ایجاد اعتماد: ایجاد رابطه درمانی مبتنی بر اعتماد و احترام.
- صبور بودن: درمان این اختلال ممکن است زمانبر باشد و نیاز به صبر و پیگیری مداوم دارد.
- تمرکز بر نقاط قوت: شناسایی و تقویت نقاط قوت و علایق فرد.
نقش خانواده و دوستان در درمان
- حمایت عاطفی: ارائه حمایت عاطفی و ایجاد محیطی امن و حمایتی برای فرد.
- تشویق به درمان: تشویق فرد به شرکت در جلسات درمانی و پیگیری برنامه های درمانی.
- آموزش و آگاهی: افزایش آگاهی خانواده و دوستان درباره اختلال شخصیت نارسیستی و روشهای حمایت از فرد.
اختلال شخصیت نارسیستیک
اختلال شخصیت نارسیس یک اختلال شخصیت است که با خودبزرگ بینی، نیاز به تحسین، و فقدان همدلی مشخص می شود. این اختلال به دلیل ترکیبی از عوامل زیستی، روانی، و محیطی ایجاد می شود و نیاز به رویکردی جامع برای درمان دارد. رواندرمانی (مانند CBT و درمان روانپویشی )، دارو درمانی، و حمایت اجتماعی از جمله روشهای مؤثر برای درمان این اختلال هستند. با ایجاد اعتماد، صبر، و تمرکز بر نقاط قوت، میتوان به افراد مبتلا کمک کرد تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
لا تعليق