استقلال طلبی نوجوانان

نوجوانی، دوره ی رها شدن از وابستگی خانوادگی و ورود به صحنه ی اجتماع است. در این سن، نوجوان از جهت وابستگی عاطفی از خانواده جدا می شود و به تدریج توان اتکا به خود و پیوستن به جامعه را به دست می آورد و تجربه می کند. استقلال طلبی نوجوانان به مفهوم کناره گیری و دوری از والدین نیست؛ بلکه نوجوان تلاش می کند که خودش تصمیم بگیرد و آن را اجرا کند. اوکم کم خودش را آماده می کند که مسئولیت های اجتماعی را قبول کند.

برخی از نوجوانان برای دست یابی به استقلال، نافرمانی از دستورات والدین را در پیش می گیرند. این نافرمانی ممکن است علیه عقاید والدین باشد و یا علیه ارزش های اخلاقی و یا علیه سنت ها و آداب و رسوم جامعه باشد.

استقلال طلبی نوجوانان

برخی از نوجوانان، عقاید والدین خود را کهنه می دانند؛ والدین مشاهده می کنند که کودک سر به زیر دیروز، فردی نافرمان شده است. پدر و مادر عقاید خود را باید طوری به نوجوانان عرضه کنند که برای آنان قابل پذیرش باشد.

چرا نوجوانان نافرمانی می کنند؟

اوّل: به علت تغییرات جسمانی، عاطفی و روانی، نافرمانی به وجود می آید. تا این سن، فرزند با دستور والدین کارهای خود را انجام می داد؛ ولی در این سن می خواهد خودش به این نتیجه برسد که مثلاً نماز بخواند یا نه؟ یا اینکه به دیگران احترام بگذارد و چگونه این رفتار را نشان دهد؟

دوم: اینکه شک و تردید نسبت به قدرت والدین در نوجوان پیدا می شود. قبل از این سن، آنان اعتقاد داشتند که والدین آنها قادر به انجام هرکاری هستند و کمتر قدرتی است که بتواند با قدرت والدین مقابله کند ولی در این سن، این باورها دچار تردید می شوند و نوجوان پی می برد آن طوری که قبلاً فکر می کرد، والدین دارای قدرت بی پایان نیستند و این امر باعث نافرمانی او می شود.

سوم: اینکه، اگرمحدودیت زیاد برای کودکان درسنین قبل از نوجوانی ایجاد کنیم، درسن نوجوانی، نافرمانی آنان بیشتر می شود.

توصیه به والدین، برای هدایت استقلال طلبی و نافرمانی نوجوان:

•  والدین، فرزندان را زیاد به خودشان وابسته و متکی نکنند تا زمینه استقلال تدریجی از خانواده به سهولت و آرامی انجام پذیرد.
• جامعه با قبول نوجوان و احترام به استقلال آنان، این مرحله را برای نوجوانان رضایت بخش و قابل قبول می کند.
• نوجوانان خودمی توانند با اثبات لیاقت و شخصیت قابل اعتماد، آمادگی خود را برای استقلال بیشتر ثابت کنند.
• والدین نباید همچون دوران کودکی، از نوجوان انتظار اطلاعات و فرمانبرداری بدون چون و چرا داشته باشند.
• نوجوانان با مسایل گوناگون مواجه هستند که بیشتر این مسایل ناشی از نداشتن رابطه ی خوب پدر و مادر با آنها است. اگر با نوجوان رابطه ی خوب برقرار شود، او به والدین اعتماد می کند و مسایل و مشکلات خود را با آنان در میان خواهد گذاشت و والدین می توانند او را به موقع راهنمایی کنند و از سخت شدن مشکلات جلوگیری کنند.

استقلال طلبی نوجوانان

• پدر و مادر باید از رفتارهای دستوری، اعمال زور و قدرت پرهیز کنند؛ چون اینگونه رفتارها در نوجوانان مقاومت ایجاد می کند و مانع برقراری رابطه ی خوب با پدر و مادر می شود.
• پدر و مادر نباید فکر کند که فرزندشان در حال جدا شدن از آنهاست و اگر این فکر را دنبال کنند، به شخصیت مستقل نوجوان آسیب می رسانند؛ نوجوان باید بداند که شما همیشه در زندگی او نیستید تا به او کمک کنید.
• به نوجوانان در حد توانشان مسئولیت واگذار کنید تا آنان را برای پذیرش مسئولیت های آینده ی زندگی آماده کرده و زمینه استقلال آنها را فراهم کنید.
• همیشه طوری صحبت کنید که احساس نکند شما برایش تصمیم می گیرید. او نباید احساس کند که به استقلال او آسیب وارد می شود.
• مستقل بار آوردن نوجوان، به معنای رها کردن او و یا دادن آزادی های زیاد، به وی نیست. نوجوانان دوست ندارند که به حال خود رها شوند. نوجوانان محدودیت منطقی را می پذیرند. نوجوانان از اینکه والدین هیچگونه نظارتی بر رفتار و اعمال آنان ندارند، گله مند هستند. والدین اگر محدودیتی برای نوجوان ایجاد می کنند، علت آن محدودیت را باید برای نوجوان توضیح دهند.