پرداخت نفقه از وظایف اصلی مرد

پول درآوردن و علاقه به پول خرج کردن برای خانواده، یکی از شرایط مهمّی است که یک پسر موقع ازدواج باید داشته باشد. تأمین مالی همسر و فرزندان یا اصطلاحاً پرداخت نفقه از وظایف اصلی مرد است. نفقه عبارت از تأمین همهٔ نیازمندی هایی است که به صورت متعارف برای یک خانواده و در حد شئونات زن، به تناسب زمان ضروری است و مرد نمی تواند از آن سرباز زند.

اگر مردی از اول زندگی توقع داشته باشد که همسرش نیز در تأمین هزینه های زندگی مشارکت کند، بهتر است دربارهٔ ازدواج با چنین پسری تجدید نظر کنید؛ زیرا در این صورت باید هم نقش مرد و هم نقش زن را در زندگی برعهده بگیرید.

پرداخت نفقه از وظایف اصلی مرد

امروزه برخی از پسرها و دخترها و حتی خانواده هایشان، فکر می کنند هم دختر و هم پسر باید درآمدزایی داشته و هر دو نفر در تأمین مخارج زندگی سهیم باشند. برای همین است که بعضی از پسرانی که نمی خواهند یا نمی توانند بار مسئولیت زندگی را به عهده بگیرند، درآمدزایی زن را یکی از ملاک های انتخاب همسر می دانند. این طرز فکر، ازدواج را نوعی«  شراکت اقتصادی» تلقّی می کند.

ازدواج شراکت عاطفی است

ازدواج، شراکت اقتصادی نیست بلکه شراکت عاطفی است. شراکت عاطفی زمانی ایجاد می شود که زن و مرد در زندگی نقش های مکمل بازی کنند و نه نقش های یکسان. به عبارت ساده تر، وظیفه و نقش حفاظت و حمایت مالی از خانواده بر عهدهٔ مرد است و جزء نقش ها و وظایف زن محسوب نمی شود. مشارکت مالی و کاری زن در تأمین هزینه های زندگی ، امر خوبی است و در بعضی موارد اجتناب ناپذیر است اما در عین حال کاملاً اختیاری و وابسته به تشخیص و میل و ارادهٔ زن است.

در شراکت عاطفی، زن و شوهر، به خاطر داشتن نقش‌های متفاوت، از جهاتی به هم نیازمند هستند و از جهات دیگر یکدیگر را تأمین می کنند. در حالی که در شراکت اقتصادی، زن و مرد، نقش های مشابه بازی می کنند و رقیب یکدیگر محسوب می شوند. رقیبی که نه به دیگری نیاز اساسی دارد و نه به دنبال رفع نیاز اساسی دیگری است. در اینجا هر یک از همسران میزان تلاش و سود خود را به طور دائمی با دیگری مقایسه می کند. در این شرایط، فردی که درآمد اقتصادی بالاتری دارد، احساس زیان کرده و آنکه درآمد اقتصادی کمتری دارد، احساس ضعف می کند؛ همچنین در مورد هزینه های یکدیگر دائم حساب کشی می کنند. در این شرایط هر دو از این زندگی ناراضی هستند؛ گاهی به دلیل اختلاف درآمد و گاهی به دلیل اختلاف هزینه ها. این امور باعث می شود این شراکت شکننده شود.

اثرات مشارکت اقتصادی بر زنان

از طرف دیگر اگر زندگی بر مبنای مشارکت اقتصادی باشد، زن بیشتر مورد آسیب و اتهاماست؛ چرا که عموماً هزینه های مختلف خانم ها در پوشاک، درمان، آراستگی و مانند آن به مراتب از آقایان بیشتر است و به خاطر محدودیت های طبیعی و اجتماعی معمولاً درآمد کمتری نسبت به مردان دارند. برای همین است که گفته می شود ازدواج یک شراکت اقتصادی نیست و در اسلام، نفقه به طور کامل بر عهدهٔ مرد گذاشته شده است و زن در این زمینه هیچ وظیفه ای ندارد. البته گر چه وظیفه ای متوجه زن نیست ولی همکاری او در حد توان بسیار پسندیده است.

سوال ضروری در جلسه خواستگاری

در جلسات خواستگاری قبل از آنکه موضع خود را مشخص نمایید، نظر پسر را در مورد چگونگی راه های تأمین هزینه های زندگی جویا شوید و از جمله از او بپرسید: در خانهٔ پدری چقدر به فکر خرید مایحتاج خانه بوده است؟ آیا تاکنون کاری کرده است که درآمدی هر چند اندک داشته باشد؛ یا اینکه فقط روی والدینش حساب کرده و اصلا با هزینه های زندگی آشنایی ندارد و تاکنون فکری هم برای درآمد و مخارج زندگی نداشته است؟

قدیمی ها سخنی حکیمانه و عوامانه بیان می کردند؛ به پسرها می گفتند وقتی زمان ازدواجت شده است که با پاشنهٔ پا در را بازکنی. کنایه از آنکه با دو دست پر از میوه و نان به خانه بیایی. نظر خواستگارتان را در مورد درآمدی که احتمالا در آینده خواهید داشت، جویا شوید.